SULISŁAWICE DZIEJE WSI
W zapiskach występują: w 1366 r. Sulislavicz, 1370 r. Sulisłavice, w XV w. Sulysławicze.
Sulisławice należą do grupy najstarszych wsi w Sandomierskiem. Być może powstały już w XI wieku. Ksiądz Jan Wiśniewski w „Dekanacie sandomierskim” wskazuje,
że parafia Sulisławice powstała w XII wieku, a więc wieś musiała być założona wcześniej. Wszystkie źródła mówią, że to nazwa miejscowości Sulisławice została zapożyczona
od jej założyciela Sulisława, Sulisza. Zapewne rycerza, a więc była to fundacja prywatna, choć źródła nie podają z jakiego to rodu sandomierskiego wyszła inicjatywa założenia wsi i parafii.
Powstanie parafii w gęsto już w średniowieczu zaludnionej ziemi sandomierskiej łączy się z przybyciem do niedalekiej Koprzywnicy (obie te miejscowości łączy rzeka Koprzywianka) Zakonu Cystersów. Nawet wzniesienie pierwszego kościoła w Sulisławicach przypisuje się budowniczemu koprzywnickiego kościoła i klasztoru.
Na terenie Sandomierszczyzny w średniowieczu wznoszono świątynie raczej z drewna. Miejscowi rzemieślnicy zapewne jeszcze wtedy nie potrafili wznosić większych murowanych budowli sakralnych, dlatego przybyłe z południa i zachodu Europy zakony, miały rozszerzać i wzmacniać wiarę chrześcijańską na jeszcze słabo schrystianizowanych terenach Polski.
Ciekawe i wielce tajemnicze są początki wsi Sulisławice. Wiadomo, że jej nazwa wiąże się z Sulisławem. Taka postać rzeczywiście występuje w Sandomierskiem na pocz. XIII w. i łączona jest ze znanym wszystkim bł. Wincentym Kadłubkiem. Sulisław był bratankiem kronikarza. W 1272 r. występuje też rycerz Sulisław, kasztelan sandomierski, który prowadził wyprawę rycerską na Ruś, żeby pomścić zdradę księcia Romana.
Sulisławice już w średniowieczu uchodziły za ważną wieś. Często jednak — jak to było w zwyczaju — zmieniali się właściciele tej miejscowości. W 1366 r. jako właściciel odnotowany został Ilik i jego syn Irmam, ale w kilka lat później występuje już Marek z Sulisławic. W połowie zaś XV w. dziedzicami wsi są: Jan Lenartowicz i Albert Gorzyczeński.
W bliższych nam czasach wśród właścicieli Sulisławic w XVIII w. wymienia się: Chabielskich, Władysława na Oblicach Jawornickiego, Krzysztofa i Katarzynę Dmochowskich, ks. kanonika Teodora Sołtyka, Józefa Brzeskiego podsędka sandomierskiego, Macieja Sołtyka, Ignacego Żeleńskiego, Juliana Morstina i Stanisława Wasiłkowskiego, Rocha Zarzyckiego, Marię Mirecką, Jana Dobrzańskiego, ostatnim właścicielem wsi był Edmund Piotrowski, który dobra dworskie rozparcelował między okolicznych włościan.
Według oficjalnego wykazu miejscowości guberni radomskiej z 1885 r. Sulisławice administracyjnie dzieliły się na: Sulisławice wieś, w których było 6 domów murowanych i 46 drewnianych i mieszkało tu 205 mężczyzn i 208 kobiet czyli w sumie 413 osób. Była też wtedy osada żydowska Sulisławice 4-osobowej rodziny Kseni Gotliba. Do tego należy dodać osadę Sulisławice Poduchowne złożone z trzech zagród, a zamieszkałe przez 36 osób. Wymieniane są jeszcze Sulisławice Karczunek i Sulisławice Łąki.
Pod koniec XIX w. majątek ziemski w Sulisławicach wziął w dzierżawę Ignacy Kotkowski, herbu Ostoja i tu we dworze zamieszkał po ślubie z Anielą, swoją stryjeczną siostrą. Tu też urodziła się w 1872 r. ich córka Antonina, matka Witolda Gombrowicza, wybitnego pisarza. Niedługo po urodzeniu się córki, Kotkowscy opuścili Sulisławice
i przenieśli się do rodzinnego Bodzechowa. Po 1945 r., kiedy to zniesiono gminy i powołano gromady w Sulisławicach powstała Gromadzka Rada Narodowa. Gromadę Sulisławice zamieszkiwało 2,5 tys. osób. Po przywróceniu w Polsce gmin rozwiązano gromadę Sulisławice, a jej terytorium wróciło do gminy Łoniów.
W 1929 r. istniała oficjalnie osada młyńska Sulisławice z jednym domem (młynem),w którym mieszkało 19 osób, w tym 11 Żydów. Wieś Sulisławice miała wtedy 39 domów, w których mieszkało 211 osób. W międzywojennych Sulisławicach funkcjonowały: 6-klasowa Publiczna Szkoła Powszechna, Ochotnicza Straż Ogniowa, Kółko Rolnicze, Spółdzielnia Mleczarska, sklep spółdzielni „Pomoc Bratnia”. W okresie międzywojennym, w dolinie Koprzywianki miało być budowane lotnisko dla szybowców.
WSPÓŁCZESNA WIEŚ
Obecnie Sulisławice należą do gminy Łoniów w powiecie sandomierskim. Należą do dekanatu Koprzywnica, diecezji sandomierskiej. Mieszkańcy wsi zajmują się rolnictwem z ukierunkowaniem na warzywnictwo i sadownictwo. W okolicy uprawia się sporo moreli i brzoskwiń. Wieś posiada szkołę podstawową, ośrodek zdrowia , aptekę, kwiaciarnię a także kilka sklepów.
Współczesna wieś ma układ wielodrożnicowy z mocno wyodrębnionym centrum przypominającym miejski rynek. Od niego kilka ulic - dróg we wszystkie strony świata.
Na centralnym placu, nieregularnie okolonym przez zespół obiektów sakralnych dwóch kościołów. Stary mniejszy rozmiarami, zachował romańskie detale architektoniczne. Nowy neogotycki z II połowy XIX wieku, powstał wskutek sławy kultu Maryi w nim znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej Bolesnej, zwanej przez miejscowych Matką Boską Sulisławską Na ryneczku w Sulisławicach znajdują się: obiekty handlowo – usługowe, Centrum Wiejskich Spotkań ( filia GOK Łoniów), remiza OSP, rozstawiają swoje stragany w czasie odpustów wędrowni kramarze.
Historia Sulisławic zamieszczona na stronie szkoły powstała w oparciu o żródło:
"...Matko Boska Sulisławska Ratuj...
Monografia Sanktuarium"
Józef Myjak
współpraca Tomasz Staszewski
Staszów - Sandomierz 2010
